Những năm gần đây, chế độ ăn clean eating được giới trẻ vô cùng ưa chuộng. Thế nhưng, bên cạnh việc hỗ trợ giảm cân, clean eating thực chất lại là một xu hướng dinh dưỡng lành mạnh đang được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích cho tất cả mọi người ở mọi lứa tuổi.

• Chế độ ăn kiêng Atkins tăng rủi ro cho tim mạch
• Ba chế độ ăn kiêng tốt nhất năm nay
• Ăn uống sao cho phù hợp thể tạng?

Clean eating hay còn gọi là “ăn sạch” là một xu hướng ăn uống lành mạnh hướng đến việc sử dụng và chế biến thực phẩm theo cách “nguyên thủy” nhất để đảm bảo lượng dinh dưỡng hấp thu nhiều nhất. Nói một cách dễ hiểu, Clean eating sử dụng những thực phẩm tươi sạch, tự nhiên và hạn chế tối đa các thực phẩm chế biến sẵn hay đóng hộp.... Ăn sạch tức là hướng cơ thể chúng ta dung nạp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết như đạm, chất béo, chất xơ, vitamin và khoáng chất và hạn chế sự hấp thụ các nhóm chất xấu từ muối, đường,.... Nghe qua thật giống với bao chế độ ăn kiêng khác, thế nhưng, Clean eating lại không phải là một chế độ ăn kiêng như chúng ta vẫn lầm tưởng trước nay.

Clean eating hay còn gọi là “ăn sạch” là một xu hướng ăn uống lành mạnh hướng đến việc sử dụng và chế biến thực phẩm theo cách “nguyên thủy” nhất để đảm bảo lượng dinh dưỡng hấp thu nhiều nhất

Bản chất của Clean Eating là một xu hướng dinh dưỡng khoa học và lâu dài, bởi lẽ clean eating sẽ không bắt chúng ta tuân thủ theo bất kỳ một nguyên tắc khắt khe nào hay giới hạn chúng ta “không được” sử dụng một nhóm thực phẩm nào như các chế độ ăn kiêng vẫn hay làm. Đặc biệt, chế độ ăn Clean eating không đưa chúng ta đến bất kỳ một mục tiên ngắn hạn nào, nó hướng chúng ta đến lối sống lành mạnh, lâu dài để rèn luyện và bảo vệ sức khỏe từ bên trong.

Bản chất của clean eating

Có hai vấn đề cần nắm rõ để hiểu được bản chất củachế độ ăn Clean eating: Các nhóm dinh dưỡng và cách chế biến thực phẩm.

Như chúng ta đã biết, các nhóm dinh dưỡng được phân ra thành hai loại là tốt và xấu. Ví dụ sẽ có nhóm chất béo tốt và chất béo xấu, nhóm tinh bột tốt và tinh bột xấu.... Việc của chúng ta chính là phân loại thực phẩm ra thành 2 loại tốt và xấu đó. Ví dụ dầu cá là một loại chất béo tốt, có nhiều lợi ích cho cơ thể, yến mạch, khoai lang thuộc nhóm tinh bột tốt vì chúng chuyển hóa chậm, ngược lại với gạo trắng thuộc nhóm tinh bột chuyển hóa nhanh, tăng hàm lượng đường trong máu, có tác dụng không tốt đối với cơ thể. Như vậy, bằng việc phân biệt được các loại thực phẩm thuộc nhóm dinh dưỡng tốt, chúng ta có thể dễ dàng xây dựng các thực đơn lành mạnh và đủ chất cho bản thân và gia đình.

Bằng việc phân biệt được các loại thực phẩm thuộc nhóm dinh dưỡng tốt, chúng ta có thể dễ dàng xây dựng các thực đơn lành mạnh và đủ chất cho bản thân và gia đình

Vấn đề thứ hai là về cách chế biến thực phẩm. Bạn có biết việc nấu ăn sẽ làm mất đi một số chất dinh dưỡng có trong thực phẩm nếu không được chế biến đúng cách. Chính vì vậy, chúng ta cần tìm hiểu đặc điểm và tính chất của từng loại thực phẩm để có phương pháp chế biến phù hợp nhằm giữ lại lượng dinh dưỡng tối đa mà thực phẩm đó mang lại. Nói ví dụ như cách tốt nhất để giữ lại dinh dưỡng có trong súp lơ xanh là hấp chúng. Dinh dưỡng trong cà rốt chỉ có thể hấp thu vào cơ thể người khi được nấu chín. Hay cà chua và dưa leo nếu ăn cùng với nhau thì lượng dinh dưỡng mà ta hấp thu được gần như bằng không.

Hiểu rõ về nguồn dinh dưỡng cần thiết trong bữa ăn, chúng ta hoàn toàn có thể điều chỉnh lượng dinh dưỡng thích hợp cho chính mình tùy vào nhu cầu của cơ thể. Nhiều hơn lượng calo tiêu hao một ngày sẽ giúp bạn tăng cân, ngược lại, nếu lượng calo nạp vào cơ thể ít hơn lượng tiêu hao của bạn sẽ giúp bạn giảm cân. Chính vì thế mà clean eating có tác dụng giúp bạn giảm cân và giữ dáng tương tự như các chế độ ăn kiêng khác.

“Mặt trái” của Clean eating

Có nhiều trường hợp được ghi nhận rằng những người theo chế độ ăn clean eating dần trở nên mệt mỏi và mất sức hơn. Tuy nhiên, đây không phải là mặt trái của xu hướng ăn uống lành mạnh clean eating, mà là tác hại của việc ngộ nhận và đánh đồng clean eating với những chế độ ăn kiêng khác.

Như đã đề cập ở trên, clean eating là chế độ ăn hướng người ta đến sự lành mạnh, khuyến khích chúng ta sử dụng những thực phẩm tốt và lành mạnh hơn, không cấm chúng ta ngừng ăn những món yêu thích. Tức là bạn vẫn có thể uống một ly trà sữa nhiều kem hay ăn một bữa fastfood với bạn bè như trước. Chỉ là bạn sẽ hạn chế và giảm dần thói quen sử dụng những thực phẩm không tốt cho sức khỏe khi đã hiểu rõ và làm quen với một chế độ lành mạnh.

Clean eating không bắt bạn cắt bỏ bất kỳ một nhóm chất nào như chế độ low carb (cắt bỏ tinh bột) hay low fat (cắt bỏ chất béo)

Thêm vào đó, Clean eating không bắt bạn cắt bỏ bất kỳ một nhóm chất nào như chế độ low carb (cắt bỏ tinh bột) hay low fat (cắt bỏ chất béo). Mục đích cuối cùng của chế độ ăn clean eating đó là cân bằng và cung cấp đầy đủ nhất các nhóm chất dinh dưỡng mà cơ thể cần thiết qua các bữa ăn trong ngày. Đạm và protein sẽ xây dựng và phục hồi các nhóm cơ, chất béo bảo vệ các cơ quan nội tạng, tốt cho da, chất xơ giúp cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh, vitamin và các khoáng chất góp phần bổ sung dinh dưỡng, tinh bột tạo ra năng lượng, giúp duy trì hệ thần kinh và não bộ. Chính vì thế, sẽ không có chuyện cơ thể bị thiếu chất và trở nên mệt mỏi nếu bạn đang theo chế độ ăn clean eating.

Nguyên tắc của bất kỳ một chế độ dinh dưỡng nào là ở chỗ bạn nạp những nhóm chất nào vào cơ thể, chứ không phải là những món nào

Có nhiều ý kiến cho rằng xu hướng clean eatingkhá tốn kém và không thích hợp cho người Việt vì đa số các thực đơn clean eat đều đến từ những nước phương Tây với những loại thực phẩm khó tìm như: rau Kale, các loại dâu rừng.... Thế nhưng, nguyên tắc của bất kỳ một chế độ dinh dưỡng nào là ở chỗ bạn nạp những nhóm chất nào vào cơ thể, chứ không phải là những món nào. Do đó, bạn hoàn toàn có thể thay thế bằng chúng những loại rau nhiệt và trái cây nhiệt đới dễ tìm như rau ngót, xoài, thanh long.... Việc tạo ra một thực đơn ăn sạch bằng chính những nguyên liệu xung quanh không chỉ giúp bạn tiết kiệm được thời gian, tiền bạc mà còn kích thích sự hứng thú và sáng tạo của bạn mỗi khi nấu những bữa ăn cho mình và gia đình.

Những ưu điểm mà chế độ ăn clean eating sẽ mang lại thay đổi tích cực cho sức khỏe cũng như cơ thể bạn. Từ đó, gia đình bạn cũng sẽ ăn uống lành mạnh hơn. Tuy nhiên, bất kể bạn đang tham khảo một xu hướng dinh dưỡng nào đi nữa, hãy luôn lắng nghe cơ thể mình để hiểu được những nhu cầu cần thiết của bản thân ở từng thời điểm, từ đó tạo ra một chế độ ăn uống hợp lý và khoa học cho chính mình.

Hạnh Nguyên

Theo Tạp chí Sống Khỏe